تبیین جامعه شناختی روابط جنسی آنومیک در ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تهران

چکیده

رابطه جنسی «پیش از ازدواج» (آنومیک) در ایران در حال افزایش است و سیاست غالب، نادیده گرفتن آن است. پژوهش حاضر به دنبال کشف عوامل اجتماعی مؤثر، در بروز و شکل­گیری این روابط است. این تحقیق، یک پژوهش با رویکرد کیفی است. در این تحقیق با 34 نفر از مردانی که این­گونه روابط را تجربه کرده­اند مصاحبه گردید. یافته­ها نشان می­دهند که مواردی چون احساس نیاز، حس کنجکاوی و کسب تجربه، شبکه روابط اجتماعی و گروه­های دوستی سوژه، بیکاری و شرایط اقتصادی، فشار فرهنگی، افزایش سن ازدواج، افزایش تکنولوژی­های ارتباطی نوین و پیدایش ارزش­های جدید فرهنگی در جامعه، از جمله مهم­ترین عوامل پیدایش و گسترش این روابط هستند. ساز و کار گرایش به این­گونه روابط، مکانیسمی پیچیده و چندمرحله­ای دارد. نیازها به سوژه برای ارضای آن­ها فشـار وارد می­کننـد. سوژه بـه دنبال راه­های مشروع و فرهنـگی ارضای نیـاز است. اگـر راه­های فرهنگی و مشروع ارضای نیازها برای همه فراهم نباشد کسانی که به طور مشروع و قانونی نتوانند آن نیازهـا را بـرطرف کنند دچـار آنومی می­شوند. در این مرحله، سوژه آنومیک، به دنبال راه­های فرهنگی جدید برای تأمین نیازهای خود می­گردد. شیوه­های جدید فرهنگی، زمینه را برای شکل­گیری روابط پیش از ازدواج فراهم می­کنند.

  1. آزاد، ت.، زند، م.، و خزاعی، ز. (1379). بررسی تحولات اجتماعی و فرهنگی در طول سه نسل خانواده تهرانی. فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا، 44 و 45، 24-1.
  2. امیریان‌زاده، م.، و امیریان‌زاده، ز. (1384، آذر). رابطه بین طلاق و مشکلات جنسی. مقاله ارائه شده در دومین همایش خانواده و مشکلات جنسی ، تهران.
  3. خلج‌آبادی فراهانی، ف.، و مهریار، ا. (1389). بررسی نقش خانواده در ارتباطات با جنس مخالف قبل از ازدواج در دختران دانشجو در تهران. خانواده‌پژوهی، 24(6)، 449 – 468.
  4. ربانی، ر.، و صفایی‌نژاد، ف. (1384). فاصله نسلی با تأکید بر وضعیت دینداری و ارزش‌های اجتماعی. مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، 12(2)، 21-40.
  5. زاده‌محمدی، ع.، و احمدآبادی، ز. (1387). هم وقوعی رفتارهای پرخطر در بین نوجوانان دبیرستان‌های شهر تهران. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 4 (13)، 87-100.
  6. زاده‌محمدی، ع.، و احمدآبادی، ز. (1388). بررسی رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان: راهکارهایی برای پیشگیری از جرم در محیط خانواده. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 5(20)، 467-485.
  7. سلیمی‌نیا، ل.، جزایری، ع.، و محمدخانی، پ. (1384). نقش سلامت روان در ظهور رفتارهای پرخطر نوجوانان. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 5(19)، 75 – 90.
  8. فروتن، ک.، و میلانی، م. (1387). بررسی شیوع اختلالات جنسی در متقاضیان طلاق مراجعه‌کننده به مجتمع قضایی خانواده. دانشور، 16(78)، 37-42.
  9. فلیک، ا. (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی (ترجمه ه. جلیلی). تهران: نشر نی.
  10. عطایی، ب.، نخودیان، ز.، بابک، آ.، شعاعی، پ.، محمدزاده، م.، و صادقی، س. (1388). شیوع آلودگی به ویروس هپاتیت B و عوامل خطر آن در کودکان و نوجوانان خیابانی شهر اصفهان. مجله دانشکده پزشکی اصفهان، 27 (102)، 788-797.
  11. عباسی، خ.، و ایمان، م. (1386). تبیین جامعه‌شناختی گرایش نوجوانان به فرهنگ غربی. جوانان و مناسبات نسلی، 1، 113 – 140
  12. غدیری، م.، و فروتن، ک. (1387). ‏ اختلالات جنسی عامل پنهان طلاق: ضرورت حضور پزشک آموزش دیده در ترکیب کارشناسان مراکز مشاوره خانواده. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 4(1-16(ویژه‌نامه نقد و بررسی لایحه حمایت از خانواده))، 585-608.
  13. گرمارودی، غ.، مکارم، ج.، علوی، ش.، و عباسی، ز. (1388). عادات پرخطر بهداشتی در دانش‌آموزان شهر تهران. فصلنامه پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی (پایش)، 9 (1)، 11-19.
  14. گیدنز، آ. (1377). جامعه‌شناسی (ترجمه م. صبوری). تهران: نشر نی.
  15. Afary, J. (2009). Sexual politics in modern Iran. Cambridge: Cambridge University Press
  16. Barash, D., & Lipton, J. (2002). The myth of monogamy: Fidelity and infidelity in animals and people. New York: Holt press
  17. Barlow, A., Duncan, S., Grace, J., & Alison, P. (2005). Cohabitation, marriage and the law, social change and legal reform in the 21st century. Oxford: Hart Publishing.
  18. Blesk, A. L., & Buss, D. M. (2001). Opposite-sex friendship: Sex differences and similarities in initiation, selection and dissolution. Personality And social Psychology Bulletin, 27, 1310-1323.
  19. Chaney, D. (1996). Lifestyle. London: Sage publication.
  20. Erkmen, H., & Dillbazan, N. (2001). Sexual attitudes of Turkish University student. Journal of Sex Education and Therapy, 16, 251-261.
  21. Ghuman, S. H., Loi, V. M., Huy, V. T., & Knodel, J. (2006). Continuity and change in premarital sex in Vietnam. Journal of International Family planning Perspectives, 32(4), 166-175.
  22. Glaser, B., & Straus, A. (1967). The discovery of grounded theory. Chicago: Adline Press
  23. Gough, I. (1994). Economic institutions and the satisfaction of human needs. Journal of Economic Issues, 28(1), 25–66.
  24. Gurr, T. R. (1970). Why men rebel? Princton University Press.
  25. Harding, D., & Jencks, C. H. (2003). Changing attitudes toward premarital sex. Public Opinion Quarterly, 67, 211-226
  26. Johanson, T., & Migel, F. (1992). Do the right thing: Lifestyle and identity in contemporary youth culture. Sweden: Almqvist and Wiksell International
  27. Kulu, H., & Boyle, P. J. (2010). Premarital cohabitation and divorce: Support for the "Trial Marriage" theory? Journal of Demographic Research, 23, 879-904.
  28. LaDuke, A. (2006). Living through the sexual revolution. London: Greenhaven Press.
  29. Lee, G. R., Payne, K. (2010). Changing marriage pattern since 1970: What’s going on and why? Journal of Comparative Family Studies, 41(4), 537-543.
  30. Legkauskas, V., & Stankeviciene, D. (2009). Premarital sex and marital satisfaction of middle age men and women: A study of marriage Lithuanian couples. Journal of Sex Role, 60, 21-31.
  31. Mahdavi, P. (2008). Passionate uprisings: Iran’s sexual revolution. California: Stanford University Press
  32. Mallika, A., M., Grada, L., Kanade, S., Jejeebhoy, S., & Ganatra, B. (2007). Correlates of premarital relationships among unmarried youth in Pune District, Maharashtra, India. International Family Planning Perspectives, 33(4), 150- 159.
  33. Maslow, A. H. (1970). Motivation and personality. New York: Harper and Row Publishers
  34. Merton, R. K. (1957). Social theory and social structure. New York: Free press
  35. Mohammad, K., Farahani F. K., Mohammadi, M. R., & Alikhani, S. (2007). Sexual risk-taking behaviors among boys aged 15-18 years in Tehran. Journal of Adolescent Health, 41(4), 407-14.
  36. Raymo, J. M., Iwasawa, M., & Bumpass, L. (2009). Cohabitation and family formation in Japan. Journal of Demography, 46(4), 785-803.
  37. Regnerus, M., & Uecker, J. (2011). Premarital sex in America. Oxford: Oxford University Press.
  38. Rich, M., & Ginsburg, K. (1999). The reason and theme of qualitative research: Why, when and who to use qualitative methods in the study of adolescent health. Journal of Adolescent Health, 25, 371 – 378.
  39. Sakalli, N., & Glick, P. (2003). Ambivalent sexism and attitudes toward women who engage premarital sex in turkey. The Journal of Sex Research, 40(3), 296-302.
  40. Thornton, A. (1989). Changing attitudes toward family issues in the United States. Journal of Marriage and the Family, 51, 873-893.
  41. Welling, K. (2006). Sexual behavior in context: A global perspective. Journal of the Lancet, 368, 1706-1728.
  42. Zhang, K., & Li, D. (1999). Changing sexual attitudes and behavior in China: Implications for the spread of HIV and other sexually transmitted disease. Journal of Aids Care, 11(5), 581-589.